Obstipatie

Misschien kent u het wel: darmklachten. Of toch niet. Herkent u zich meer in vage buikpijnklachten, vermoeidheidsklachten, allergieën, wisselende stoelgang enz.
Ieder heeft zijn eigen ritme, ook wat betreft de stoelgang. Als deze traag of moeizaam gaat, is er sprake van obstipatie ofwel verstopping. Maar liefst tien tot dertig procent van de bevolking ervaart dit regelmatig. Gelukkig kun je zelf veel doen om het te voorkomen of te verhelpen. In dit artikel lees je over de oorzaken en mogelijkheden tot behandelen Officieel is er pas sprake van obstipatie wanneer iemand drie keer per week of minder naar het toilet gaat en wanneer er sprake is van persen tijdens de defecatie.

Oorzaken

Een van de meest voorkomende oorzaken van verstopping is een tekort aan vezels. Vezels stimuleren de darmbeweging en zijn nodig voor een gezonde spijsvertering en stoelgang. In de darm werken vezels als een soort spons en nemen ze water op. Hierdoor zorgen ze ervoor dat ontlasting zacht en soepel blijft. Gemiddeld hebben we zeker rond de 30 gram tot 40 gram per dag nodig. Volgens de Gezondheidsraad krijgt slechts 5 tot 10% van de Nederlandse bevolking genoeg vezels binnen. Gemiddeld maar 18 tot 23 gram. Te weinig vezels in voeding kan nog veel meer gevolgen hebben voor onze gezondheid. Het Wereld Kanker Onderzoek Fonds heeft in 2012 een artikel gepubliceerd waarin zij stellen dat het risico op darmkanker verlaagd kan worden door een gezonde voeding en leefstijl. Ook zijn bepaalde allergieën en resistentie voor bepaalde voedingsmiddelen een oorzaak van obstipatie, prikkelbaar darm syndroom en ontlastingsverlies.

Volgens documentatie van Nederlands huisartsen genootschap is voldoende vochtinname belangrijk bij obstipatie, ook al is de wetenschappelijke onderbouwing hiervoor nog beperkt. Voor volwassenen adviseren zij 1,5 tot 2 liter vocht per dag. Voldoende water drinken is nodig voor een soepele ontlasting en een soepele stoelgang. Te weinig drinken kan harde en droge ontlasting veroorzaken.

Stress kan obstipatie veroorzaken en verergeren, net als heftige emoties of psychische problemen. Om optimaal je voeding te kunnen verteren is het belangrijk om ontspannen te zijn. Stress heeft een belangrijke invloed op het milieu in de darmen. Zodra je last hebt van stress zal de zuurtegraad (pH-waarde) in je spijsverteringskanaal veranderen, Als je af en toe last hebt van stress, bijvoorbeeld wanneer je onder druk staat voor een examen of belangrijk evenement, kan je lichaam die stress makkelijk opvangen, en zodra de stress is verdwenen zal de zuurtegraad in je lichaam ook snel weer herstellen naar een normaal niveau. Spanning in het leven vertaalt zich naar ‘gespannen’ darmen.

Regelmatig bewegen is noodzakelijk voor een goede werking van de darmen. Lichaamsbeweging stimuleert namelijk ook de bewegingen van de darmen. Als je weinig beweegt, beweegt de darm ook minder. Hierdoor blijft ontlasting langer in de dikke darm dan nodig en kan verstopping ontstaan.

De bekkenbodem is de spiergroep die ervoor zorgt dat we ontlasting en urine kunnen ophouden en ‘kwijt raken’. Ook bij het persen gebruiken we de bekkenbodemspieren. Als je moeite hebt de bekkenbodemspieren te ontspannen, kan verstopping ontstaan.
De bekkenbodem is een groep spieren die het bekken aan de onderzijde afsluit. Deze groep spieren ligt tussen het schaambeen, het heiligbeen, het staartbeen en de zitbeenknobbels. De bekkenbodem ondersteunt de blaas en de urinebuis, de endeldarm en bij de vrouw de baarmoeder en de vagina. Door de bekkenbodemspieren aan te spannen, is het mogelijk om urine, ontlasting en winden op te houden. Door ze goed te ontspannen is het mogelijk om probleemloos te kunnen plassen en ontlasten. Een te gespannen of niet goed werkende bekkenbodem kan obstipatie veroorzaken. Naast het goed functioneren van de bekkenbodemspieren zijn ook een ontspannen buik en buikademhaling belangrijk voor een goede werking van de bekkenbodem, de darmen en het ontlasten. Door een te hoge spierspanning verandert/vermindert het gevoel in de bekkenbodem en in de onderbuik. De darm moet dan meer moeite doen om de ontlasting naar buiten te werken. Dit kan mede leiden tot pijn in de onderbuik en de lage rug. Wordt de bekkenbodem tijdens het ontlasten niet of onvoldoende ontspannen, dan kunt u de ontlasting niet of maar gedeeltelijk kwijtraken. Hierdoor kunt u een vol gevoel blijven houden. Het is belangrijk een goede controle over uw bekkenbodemspieren te hebben.
Naar de signalen van je lichaam luisteren is belangrijk als je gevoelig bent voor verstopping. Het negeren van aandrang kan voor een droge en harde ontlasting zorgen. Als je ontlasting te lang ophoudt en het gevoel van aandrang negeert, blijft de ontlasting langer in de dikke darm. Er wordt vocht onttrokken doordat er te lang wordt gewacht en zo wordt de ontlasting op elkaar geperst.

Herkent u deze klachten en wilt u meer informatie? Neem dan gerust contact op met uw huisarts, geregistreerd bekkenfysiotherapeut en/of diëtiste.